نظر به اهمیت مفهوم امیدواری در نوجوانان، به ویژه نوجوانان ساکن مراکز شبانه روزی و نقش این مفهوم در سلامت این گروه از افراد جامعه، وجود مقیاسی معتبر و پایا جهت اندازه گیری این مفهوم ضروری است. هدف از انجام این پژوهش، ترجمه و بررسی اعتبار و پایایی مقیاس امیدواری نوجوانان بوده است. به این منظور، پس از ترجمه مقیاس مذکور که بر اساس الگوی وایلد و همکاران صورت گرفت، 120 نوجوان ساکن مراکز شبانه روزی استان تهران مقیاس مذکور را تکمیل کردند.تحلیل عاملی نشان دهنده تک عاملی بودن مقیاس مذکور بود. همچنین در بررسی اعتبار ملاکی مقیاس، همبستگی با پرسشنامه عزت نفس کوپراسمیت (r=590 و P<0.001) و مقیاس خودکارآمدی شرر (r=0.487 و P<0.001) معنی دار بوده است. آلفای کرونباخ مقیاس 83/0 و ضریب پایایی آزمون مجدد آن در دو بار اجرا و به فاصله 2 هفته، ICC=0.60 بوده است.نسخه فارسی مقیاس امیدواری نوجوانان از اعتبار و پایایی مناسب در نوجوانان ساکن مراکز شبانه روزی برخوردار است.

مقدمه: نوجوانان به دلیل ساختار فکری خاص، یکی از بحرانیتری مراحل زندگی را میگذرانند، با توجه به اینکه، فرزندان مراکز شبانه روزی سازمان بهزیستی افرادی هستند که در معرض انواع خطرات و آسیب های روانی و اجتماعی قرار دارند، هدف از این تحقیق، مقایسه اختلالات عاطفی رفتاری و مهارت های اجتماعی در نوجوانان عادی و فرزندان مراکز شبانه روزی سازمان بهزیستی استان آذربایجان شرقی است. روش: مطالعه مذکور یک پژوهش توصیفی از نوع تحقیقات پس رویدادی و یا به عبارت دیگر علی مقایسه ای بود. حجم نمونه شامل 114 نفر از نوجوانان دختر عادی و 102 نفر از نوجوانان دختر تحت سرپرستی بهزیستی بود. ابزارهای گردآوری اطلاعات، شامل فرم فارسی پرسشنامه خودسنجی در نظام سنجش مبتنی بر تجربه آخنباخ (ASEBA) که توسط مینایی (1385) برای جامعه ایرانی انطباق و هنجاریابی شده و مقیاس سنجش مهارتهای اجتماعی ماتسون بود. به منظور تحلیل آماری داده های جمع آوری شده، آزمونهای آماری فریدمن و تحلیل واریانس چندمتغیره (مانوا) چندگانه اجرا شد. یافته ها: مشکلات توجه، اضطراب/ افسردگی، گوشهگیری/ افسردگی، مشکلات اجتماعی، مشکلات تفکر، رفتار پرخاشگرانه، شکایات جسمانی و رفتار قانون شکنی به ترتیب از مشکلات عاطفی رفتاری در گروه فرزندان مراکز شبانه روزی سازمان بهزیستی بود. همچنین، دختران مراکز شبانه روزی بهزیستی در مقایسه با دختران نوجوان عادی، مشکلات عاطفی رفتاری بیشتری را تجربه میکنند و در زمینه مهارتهای اجتماعی مشکلات بیشتری داشتند. مشکلات اجتماعی در دو گروه فرزندان مراکز شبانه روزی و نوجوانان عادی متفاوت بود. مهارت اجتماعی مناسب، جسارت نامناسب و اطمینان زیاد به خود داشتن در دو گروه از تفاوت آماری معناداری برخوردار بود. بحث: بسیاری از مشکلات برون سازی و درون سازی ناشی از نقص در رشد مهارتهای زندگی اساسی است. نقص در مهارتهای اجتماعی افراد را از اجتماع دور کرده و آنها را به سمت انزوا سوق داده و مستعد اختلالات عاطفی، انزوا و درنتیجه افسردگی میکند. مهارت های اجتماعی، شناختی، هیجانی و بین فردی قادرند افراد را در مواجهه مؤثر با چالش های روزمره آماده سازند. نوجوانان مراکز شبانه روزی چون از محیط خانوادگی که مناسبتری محیط از نظر رشد و شکوفایی استعدادهای کودکان و نوجوانان و همچنین سالمترین آنها از نظر ارضای نیازهای اجتماعی محسوب میشود، محروم اند، میزان مشکلات درون سازی و برون سازی بیشتری نسبت به نوجوانان عادی نشان داده اند. شناسایی زود هنگام اختلالات رفتاری نوجوانان میتواند ما را در طراحی برنامههای مداخله ای و به کار گیری آن، یاری دهد. برنامههای غنی سازی اجتماعی که ارتقاء مهارت های کودکان و نوجوانان چون مدیریت خشم، همدلی، حل مسئله و حل تعارض در زندگی روزمره را مورد هدف قرار داده اند، با تقویت مهارت های اجتماعی از پرخاشگری و سایر مشکلات کودکان و نوجوانان جلوگیری میکنند. این برنامههای تقویتی بهویژه برای کودکان و نوجوانان محروم از خانواده بسیار مفید است. سودمندی برنامههای ارتقاء مهارتهای اجتماعی برای مقابله با پرخاشگری و سایر مشکلات حتی تا بزرگسالی تداوم مییابد و اثرات مثبتی بر سایر مشکلات سلامت همچون سوء مصرف مواد و رفتارهای جنسی ناایمن دارد.

هدف: از آن جا که ابزارهای کمی برای اندازه گیری سازگاری معنوی ساخته شده و هیچ یک از آنها متناسب با شرایط فرهنگی و اجتماعی نوجوانان ایرانی نمی باشد، در این پژوهش، ساخت یک مقیاس روا و پایا برای اندازه گیری سازگاری معنوی در نوجوانان ساکن مراکز شبانه روزی مورد توجه قرار گرفته است.روش: این پژوهش، در دو بخش کیفی و کمی انجام شد. در بخش کیفی برای ساخت گویه های مقیاس، با 15 نوجوان ساکن مراکز شبانه روزی مصاحبه نیمه ساختار یافته انجام شد. در بخش کمی، شاخص روایی محتوا، صوری، سازه و ملاکی مقیاس به همراه ضرایب پایایی (آلفای کرونباخ و پایایی به روش بازآزمایی) مورد بررسی قرار گرفت.یافته ها: تحلیل عاملی اکتشافی برای بررسی سازه عاملی مقیاس نشان داد که سه عامل بیانگر %55.29 واریانس بودند. همبستگی نمره های مقیاس با مقیاس نگرش معنوی در نوجوانان ساکن مراکز شبانه روزی 0.897 و با مقیاس امیدواری نوجوانان 0.274 بود. اندازه گیری پایایی، ضریب آلفای مقیاس را 0.964 و ضریب همبستگی بازآزمایی به فاصله 3 هفته را 0.712 به دست داد.نتیجه گیری: مقیاس سازگاری معنوی در نوجوانان ساکن مراکز شبانه روزی، می تواند ابعاد مختلف سازگاری معنوی را در این نوجوانان اندازه گیری کند و از روایی و پایایی بالایی برخوردار است.

زمینه و هدف: اضطراب اجتماعی پدیده ای نسبتا رایج در دوران اولیه نوجوانی است. پژوهش هایی که انجام شده، نشان داده است، نزدیک به 1 درصد از کودکان و نوجوانان در جهان به شکل بیمار گونه ای از آن رنج می برند. این پژوهش به منظور بررسی تاثیر مهارت حل مساله بر اضطراب اجتماعی نوجوانان فاقد سرپرستی موثر مراکز شبانه روزی تحت پوشش سازمان بهزیستی استان کردستان انجام شده است.روش بررسی: این پژوهش یک مطالعه تجربی است که به صورت قبل و بعد از آموزش و مقایسه گروه مداخله و کنترل انجام شده است. قبل از شروع مطالعه اضطراب اجتماعی گروه های مورد مطالعه که واجد معیارهای پذیرش و حذف نمونه بودند با استفاده از پرسشنامه اضطراب اجتماعی لایبوویتز مورد سنجش قرار گرفتند. مواردی که نمره بالای 55 از این پرسشنامه را کسب نمودند 36 نفر بودند که به طور تصادفی در دو گروه مداخله و کنترل قرار داده شدند. سپس 2 نفر از گروه کنترل انصراف دادند که نهایتا در گروه مداخله 18 نفر و در گروه کنترل 16 نفر قرار گرفتند. گروه مداخله به مدت 12 جلسه 45 دقیقه ای تحت آموزش مهارت حل مساله قرار گرفتند و سپس اضطراب اجتماعی هر دو گروه با پرسشنامه اضطراب اجتماعی لیبوویتز سنجیده شد. داده ها با استفاده از آزمون های t مستقل و t زوج توسط نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.یافته ها: نتایج حاکی از آنست که میانگین اضطراب اجتماعی در گروه مداخله و کنترل بعد از آموزش به ترتیب 13.9±13 و 10.2±70.43 بوده و تفاوت معنادار می باشد (p=0.0001)، و نشان می دهد مهارت حل مساله به طور معناداری موجب کاهش اضطراب اجتماعی گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل شده است.نتیجه گیری: نگرش حل مساله در نوجوانان، آنها را در برخورد و مقابله سازگارانه با مسایل و مشکلات زندگی یاری خواهد داد و انعطاف پذیری ذهنی خاصی در آنان ایجاد می نماید.

مقدمه: نوجوانانی که در مراکز شبانه روزی بهزیستی زندگی می کنند به دلیل عدم حمایت خانواده، بیشتر از همسالان خود در معرض آسیبهای روان شناختی قرار دارند. پژوهش حاضر با هدف اثربخشی برنامه آموزش گروهی مدیریت خشم بر پرخاشگری و اضطراب اجتماعی نوجوانان پسر مقیم مراکز شبانه روزی بهزیستی انجام شد. روش کار: این پژوهش از نوع ترکیبی متوالی اکتشافی بود. جامعه پژوهش شامل پسران نوجوان مراکز شبانه روزی جنوب شرق استان تهران در سال 1396 بودند. در مرحله کیفی پژوهش، 12 نوجوان به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه نیمه ساختار یافته از آنها به عمل آمد و سپس داده ها براساس تحلیل محتوای کیفی مرسوم بررسی شدند و برنامه مدیریت خشم براساس آن تدوین گردید. در مرحله نیمه آزمایشی، 30 نوجوان از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های 15 نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه پرخاشگری باس و پری و سیاهه اضطراب اجتماعی کانور و همکاران (2000) استفاده شد. سپس گروه آزمایش در هشت جلسه یک و نیم ساعته مداخله را دریافت کردند. داده ها توسط آزمون تحلیل کووریانس تک متغیره در نرم افزار SPSS نسخه 21 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش، تفاوت معناداری بین نمرات پیش آزمون (02/10 ± 87/58) و پس آزمون پرخاشگری (14/10± 07/45) در گروه آزمایش نشان داد(P=0/001). همچنین، تفاوت معناداری در نمرات اضطراب اجتماعی پیش آزمون (26/15± 00/50) و پس آزمون (05/15± 87/40) در پسران نوجوان قبل و بعد از آموزش گروهی مدیریت خشم وجود داشت(P=0/001). نتیجه گیری: مداخله آموزش مدیریت خشم که متناسب با بافت و نوع زندگی نوجوانان پسر مقیم در مرکز طراحی شده بود به کاهش پرخاشگری و اضطراب اجتماعی آنها منجر شد. مشاوران می توانند برای پیشگیری از مشکلات روانشناختی در این گروه از نوجوانان از این مداخله بهره بگیرند.

زمینه و هدف: رفتارهای بهداشتی نوجوانان بر سلامت آنان و سلامت و توسعه جامعه موثر است. پژوهش حاضر با هدف شناخت و مقایسه رفتارهای بهداشتی دختران نوجوان تحت سرپرستی مراکز شبانه روزی سازمان بهزیستی با دختران تحت سرپرستی خانواده در شهر تهران انجام گرفته است.روش بررسی: در این مطالعه توصیفی و مقطعی نمونه مورد تحقیق 110 دختر نوجوان، شامل کل دختران تحت سرپرستی بهزیستی (55 نفر) و 55 نفر دختران تحت سرپرستی خانواده بودند که با افراد گروه اول در یک مدرسه تحصیل می کردند و به شکل تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع آوری و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (مجذور کای، آنالیز واریانس، من ویتنی و ویل کاکسون) و توسط نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: بین میانگین نمره رفتارهای بهداشتی تغذیه (p<0.0003)، خواب و استراحت (p<0.001)، ورزش (p<0.0013) و بهداشت فردی (p<0.001) به تفکیک و میانگین نمره کل رفتارهای بهداشتی دختران تحت سرپرستی خانواده (112.3) با دختران تحت سرپرستی بهزیستی (87.8) اختلاف معناداری (p<0.001) دیده شد و آزمون های آماری بین میانگین نمره کل رفتارهای بهداشتی و متغیرهای مورد مطالعه به جز سن (p=0.01) واحدهای مورد پژوهش در گروه تحت سرپرستی خانواده ارتباط معناداری را نشان نداد.نتیجه گیری: نمره رفتارهای بهداشتی دختران تحت سرپرستی شبانه روزی از دختران تحت سرپرستی خانواده پایین تر بود که این امر نیازمند بررسی و برنامه ریزی آموزشی و بهداشتی جهت ارتقای رفتارهای بهداشتی و سلامت آنان می باشد.

مقدمه: کودکانی که در مراکز شبانه روزی مراقبتی و حمایتی زندگی می کنند، با تنش ها و مشکلات متعدد مواجه هستند. این مشکلات، هنگامی که کودک وارد دوره نوجوانی می شود، به سبب حساسیت این دوره تکاملی، به ایجاد تنش مضاعف در وی می انجامد. در این مقطع، شناسایی مهارت ها و راهبرد های تطابقی موثر برای غلبه بر شرایط دشوار موجود می تواند نیازهای عاطفی نوجوان را پاسخ داده و به تکامل شناختی و روانی وی کمک نماید. یکی از موضوعاتی که دراین گروه از نوجوانان، نیاز به بررسی دارد، شناسایی راهبردهای تطابقی، ازجمله تطابق معنوی در آنهاست. به نظر می رسد فقدان چارچوب پنداشتی یا نظری مناسب، یکی از دلایلی است که مانع از انجام پژوهش در این زمینه می گردد. بر اساس تئوری رفتار منطقی، نگرش و هنجارهای ذهنی نسبت به انجام یک رفتار که خود تحت تاثیر عوامل خارجی قرار می گیرند، مهم ترین عوامل پیش بینی کننده انجام آن رفتار هستند. هدف از تدوین این مقاله، پیشنهاد چارچوبی نظری بر پایه تئوری رفتار منطقی می باشد که عوامل خارجی شامل متغیرهای دموگرافیک (سن و جنس) و عوامل فردی (عزت نفس، خودکارآمدی و امیدواری) بوده و نگرش معنوی و هنجارهای ذهنی می توانند با تطابق معنوی نوجوانان ساکن مراکز شبانه روزی به عنوان رفتار مورد نظر در ارتباط باشند.

هدف: هدف مطالعه حاضر بررسی ساختار عاملی و پایایی نسخه فارسی «مقیاس تاب آوری وگنیلد و یانگ» در جمعیت نوجوانان مقیم مراکز شبانه روزی بود. روش: مقیاس با توجه به شیوه وایلد و همکاران به فارسی ترجمه و ترجمه معکوس شد و روایی محتوا و روایی صوری آن برحسب آرا صاحب نظران در زمینه های مختلف پرستاری، روان شناسی و رفاه اجتماعی و نوجوانان مقیم مراکز شبانه روزی تعیین شد. نمونه گیری به روش در دسترس و بر اساس ویژگی های ورود به مطالعه انجام شد و 223 نفر مورد بررسی قرار گرفتند. با استفاده از تحلیل عاملی تاییدی و اکتشافی، روایی سازه ابزار بررسی شد و جهت بررسی همسانی درونی ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. جهت تعیین ثبات، از آزمون مجدد به فاصله دو هفته استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تاییدی (نوبت اول)، نشان دهنده عدم تایید دو عامل در نسخه فارسی بود. تحلیل عاملی اکتشافی وجودپنج عامل را تایید کرد که 43.80 درصد واریانس را تبیین می کردند. برازش مناسب داده ها با مدل پنج عاملی نسخه فارسی با انجام تحلیل عاملی تاییدی (نوبت دوم) نشان داده شد. ضریب آلفای کرونباخ کل ابزار 0.77 بود و ضریب همبستگی درون طبقه ای بین دو بار اجرای مقیاس به فاصله دو هفته 0.90 (p<0.001) محاسبه گردید. میانگین نمره تاب آوری نوجوانان 84.41±11.01 بود که در سطح متوسط ارزیابی گردید. نتیجه گیری: نسخه فارسی مقیاس تاب آوری می تواند ابعاد مختلف تاب آوری را در نوجوانان مقیم مراکز شبانه روزی اندازه گیری کند و از روایی و پایایی مناسب برخوردار است.